Filtry chronią nas przed poparzeniami wywołanymi przez promieniowanie UV. Stanowią także skuteczną ochronę przeciwstarzeniową oraz chronią przed powstawaniem przebarwień. Jaka jest różnica pomiędzy filtrami chemicznymi a fizycznymi? Które z nich wybrać? Co to są filtry przenikające? O tym wszystkim dowiecie się z tego wpisu. Zapraszam!
Po co stosować filtr przeciwsłoneczny?
Filtry stosujemy po to, żeby chronić skórę przed uszkodzeniami, które powoduje promieniowanie UV (ultrafioletowe). Są to poparzenia słoneczne, uszkodzenia związane z przenikaniem promieniowania do głębszych warstw skóry, a nawet rak skóry.
Promieniowanie ultrafioletowe (UV) dzieli się na promieniowanie UVB oraz UVA. UVB odpowiedzialne jest za powstawanie opalenizny na skórze i to ono powoduje rumień oraz poparzenia słoneczne. Tylko niewielki procent tego promieniowania dociera do Ziemi, większość zatrzymywania jest przez chmury. Z kolei UVA przenikają przez warstwę ozonową i docierają głębiej niż UVB. Niszczą włókna kolagenu i elastyny, przez co odpowiedzialne są za starzenie się skóry.
Co to jest SPF?
SPF (sun protection factor) to wskaźnik, który określa poziom ochrony przed promieniowaniem UVB. Dlatego tak ważne jest szerokie spektrum działania produktów przeciwsłonecznych w postaci ochrony zarówno przed promieniowaniem UVB, jak i UVA.
Im wyższy SPF stosujecie, tym wyższą ochronę otrzymujecie. Jednak pomiędzy SPF 30, a SPF 50 rzeczywista różnica w ochronie jest niewielka. Krem z filtrem SPF 30 blokuje 97% promieniowania, a SPF 50 – 98% promieniowania.
Pamiętajcie jednak, że faktory nie sumują się, więc nałożenie kremu do twarzy SPF 30 oraz podkładu z SPF 20, nie daje Wam ochrony na poziomie SPF 50. Ochronę stanowi wówczas ten wyższy faktor. Stosowanie dwóch produktów z SPF’em może za to uzupełniać pewne ‚dziury’, które powstały, jeśli nierównomiernie nałożyłyście swój krem z filtrem.
Kiedy stosować filtr przeciwsłoneczny?
Oczywiście latem – na wakacjach, na plaży, podczas wycieczki rowerowej, czy każdej innej aktywności na dworze. Jednak promieniowanie UV dociera do Ziemi nie tylko latem, kiedy mocno świeci słońce, ale przez okrągły rok, nawet w pochmurne dni. Siła promieniowania zależy jednak od pory roku. Słońce może nas poparzyć nie tylko wtedy, kiedy jest gorąco, ale także wiosną, czy zimą, kiedy promienie odbijają się od śniegu. Część promieni UVA przenika nawet przez okna i szyby samochodów.
Cery wrażliwe, naczynkowe i podatne na przebarwienia powinny stosować krem z filtrem niezależnie od pory roku. Nie musi to być jednak najwyższy faktor ochrony UV przez cały rok. W mieście sprawdzi się ochrona między SPF 20 a SPF 30.
Również osoby stosujące zabiegi medycyny estetycznej, anti acne, czy kuracje złuszczające za pomocą kwasów powinny używać na dzień ochrony przeciwsłonecznej.
Jeśli wychodzicie na chwilę do pobliskiego sklepu, czy jedziecie do pracy, w której spędzacie 8h, to nie potrzebujecie nakładać SPF’u. Jeśli jednak go stosujecie, to wystarczy nałożyć go rano. Nie ma potrzeby dokładać go w ciągu dnia.
Czym się różnią filtry chemiczne od fizycznych?
Filtry chemiczne wnikają w skórę i pochłaniają promienie słoneczne, natomiast filtry fizyczne (mineralne) leżą na jej powierzchni i niczym tarcza, odbijają promieniowanie.
Filtry chemiczne cenione są ze względu na swoje kosmetyczne właściwości. Często są to przyjemne, lekkie i dobrze wchłaniające się formuły o suchych wykończeniach, które dobrze współgrają z makijażem. Zarzuca się im jednak niestabilność i działanie alergizujące.
Filtry mineralne są cięższe, mogą zapychać i bywa, że bielą skórę. Jednak i one są udoskonalane, dzięki czemu możemy znaleźć filtr mineralny, który zapewni nam komfortowe wykończenie. Filtry mineralne to titanium dioxide (dwutlenek tytanu) oraz zinc oxide (tlenek cynku).
Polecane są osobom o cerach wrażliwych i nietolerujących filtrów chemicznych, jednak i one potrafią podrażniać. Powstają wokół nich także pewne znaki zapytania. Głównie chodzi o nanocząsteczki tlenków, które mogłyby przenikać w głąb skóry. Mimo tego są to składniki ogólnie uważane za skuteczne i bezpieczne. Chronią przed promieniowaniem UVB i UVA, są fotostabilne i dopuszczone do stosowania w kosmetykach naturalnych. Aby zwiększyć skuteczność ochrony przeciwsłonecznej, zaleca się stosować kremy, zawierające oba rodzaje filtrów mineralnych.
Co ciekawe filtry chemiczne zaliczamy do związków organicznych, a mineralne do nieorganicznych. Związki chemiczne, zawierające węgiel, to właśnie związki organiczne, co nie oznacza, że filtry chemiczne są naturalne i należy o tym pamiętać.
Kontrowersje związane z filtrami chemicznymi
Dużo mówi się o szkodliwości filtrów chemicznych. Zarzuca się im toksyczność, niestabilność pod wpływem działania promieni słonecznych (np. avobenzne), a o tzw. filtrach przenikających mówi się, że mogą mieć wpływ na naszą gospodarkę hormonalną. Jednak nie wyrzucajcie swoich kremów przeciwsłonecznych! Na wszystkie takie ‚doniesienia’ trzeba brać poprawkę.
Według amerykańskiej Food and Drug Administrations (FDA) krem przeciwsłoneczny to kosmetyk . Zgodnie z prawem producenci muszą dzielić się z nią swoimi badaniami na temat bezpieczeństwa i skuteczności stosowania filtrów. FDA sugeruje, że brakuje jeszcze informacji na temat niektórych ze stosowanych filtrów i tego, czy są wchłaniane przez naszą skórę, i czy mają na nią jakiś wpływ, a jeśli tak, to jaki. FDA nie stwierdza, że są to składniki niebezpieczne, a tylko wnioskuje o uzupełnienie danych na ich temat. Dotyczy to następujących składników aktywnych: ensulizole, octisalate, homosalate, octocrylene, octinoxate, oxybenzone (benzophenone-3), avobenzone (butyl methoxydibenzoylmethane).
Octocrylene i Oxybenzone
Pojawiają się głosy, że octocrylene i oxybenzone mogą powodować skutki uboczne i wywoływać alergie skórne. Octocrylene może reagować z innymi składnikami chemicznymi i powodować zmiany w głębszych warstwach skóry. Stosowany jest jednak w ograniczonych stężeniach. Uważa się, że oxybenzone jest częstą przyczyną fotoalergii, a nawet może przenikać do krwi i zakłócać działanie niektórych hormonów. The Environmental Working Group (EWG) twierdzi, że oxybenzone może być szkodliwy dla środowiska naturalnego m.in. przyczyniać się do niszczenia raf koralowych.
Bezpieczeństwo stosowania filtrów przeciwsłonecznych
Wszystkie wymienione wyżej składniki są powszechnie używane w USA i uznane są za bezpieczne, a American Academy of Dermatology (AAD) mówi, że należy używać kremu z filtrem przeciwsłonecznym i nie wyklucza przy tym produktów, zawierających oxybenzone. Nie ma jednoznacznych dowodów na to, że jest on szkodliwy dla ludzkiego zdrowia.
Pamiętajcie, że zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego każdy kosmetyk wprowadzany na rynek musi być bezpieczny dla zdrowia. Ocena bezpieczeństwa musi być poparta odpowiednim raportem, aktualizowanym po wprowadzeniu produktu do obrotu. Co oczywiście nie oznacza, że nie mamy czytać składów kosmetyków i interesować się tym, co zawierają 🙂
Przedstawiony na zdjęciu Anthelios XL zawiera homosalate i octocrylene, można jednak dostać filtry chemiczne niezawierające tych składników. Octocrylenu nie znajdziecie w filtrze La Roche Posay Anthelios Shaka Fluide oraz w wielu filtrach marki SVR np. SVR Sun AK Secure DM, SVR Sun Secure Easy Stick. Podobnie sprawa wygląda z filtrami mineralnymi, znajdziecie je w asortymencie wielu marek, w tym Uriage, Bioderma i SVR oraz w markach tworzących kosmetyki naturalne. Sprawdzajcie również, czy inne składniki zawarte w produktach przeciwsłonecznych Wam odpowiadają.
Jak poprawnie chronić się przed promieniowaniem UV?
Oba rodzaje filtrów działają nieco inaczej – filtry chemiczne wnikają w skórę, a mineralne działają na jej powierzchni. Dlatego pojawiają się głosy, że najskuteczniejsze będą kremy zawierające oba rodzaje filtrów, ponieważ się uzupełniają. Połączenie tych filtrów będzie też łagodniejsze dla skóry. Jeśli jednak macie cerę wrażliwą i alergiczną, to lepiej powinny sprawdzić się filtry mineralne, zawierające oba składniki aktywne – titanium dioxide i zinc oxide. Wasze kremy przeciwsłoneczne powinny również zawierać składniki antyoksydacyjne, takie jak witamina C, czy witamina E, które wzmacniają ochronę przeciwstarzeniową.
Produkty do makijażu z filtrem SPF również stanowią dla nas ochronę przed promieniowaniem UV, ale jak wspomniałam wyżej, faktory produktów nakładanych na skórę nie sumują się.
Prawda jest taka, że żaden produkt nie daje nam 100% ochrony przeciwsłonecznej, a żeby dobrze zadziałał musi zostać obficie nałożony i reaplikowany na skórę po wyjściu z wody, czy spoceniu się! Skuteczność filtrów bada się nakładając 2 miligramy produktu na każdy cm2 ciała, co oznacza, że oszczędzając na kremie przeciwsłonecznym zmniejszamy jego skuteczność.
The American Cancer Society rekomenduje używać produktów, które:
- chronią przed promieniowaniem UVB + UVA
- zawierają minimum SPF 30
- są wodoodporne
Zaleca także noszenie dużych okularów przeciwsłonecznych, które chronią nie tylko wzrok, ale i skórę wokół nich, oraz unikania słońca pomiędzy godziną 10.00 a 14.00, kiedy promieniowanie jest najsilniejsze. Pamiętajcie kupować okulary dobrej jakości, które zapewniają ochronę przed promieniowaniem UV oraz nosić nakrycie głowy.
Co ciekawe czarne i ciemne outfity lepiej chronią nas przed słońcem, ponieważ odbijają promieniowanie, a mokre ubranie nie stanowi żadnej ochrony przeciwsłonecznej!
Olej jako naturalny filtr przeciwsłoneczny?
Uważajcie na informacje, że olej z pestek malin, czy olej kokosowy mają swój naturalny SPF i mogą stanowić skuteczną ochronę przed promieniowaniem UV. Nawet jeśli oleje te wspierają taką ochronę, to nie zastąpią Wam kremu z filtrem przeciwsłonecznym! Ich SPF nie jest wysoki, a żeby otrzymać jakąkolwiek ochronę, musiałyby zostać nałożone na skórę w bardzo dużej ilości.
Co najpierw – krem do twarzy czy filtr przeciwsłoneczny?
Wszystko zależy od rodzaju filtra i konsystencji kosmetyków. Kremy przeciwsłoneczne wzbogacane są różnymi pielęgnującymi składnikami, może się zatem okazać, że dokładanie kolejnego kremu nie jest Wam potrzebne. Jeśli jednak stosujecie dodatkową pielęgnację, to warto pamiętać, że filtry chemiczne można nakładać pod lub na krem nawilżający, ale filtry mineralne lepiej zastosować na krem. Wynika to ze specyfiki ich działania.
Podobnie jeśli stosujecie lekki krem matujący o żelowej konsystencji, to lepiej nałożyć go bezpośrednio na skórę i dopiero na niego dać krem przeciwsłoneczny. Nie ważne, czy to z filtrem chemicznym, czy mineralnym, ale zgodnie z zasadą – najpierw lżejsza konsystencja, potem cięższa. Również krem tonujący, zawierający SPF nakładacie jako ostatni etap pielęgnacji. Na rynku dostępne są także mgiełki z SPF do spryskiwania twarzy w ciągu dnia.
Pamiętajcie, że zarówno kwasy złuszczające, jak i olejki eteryczne są fotouczulające, więc nie stosujcie ich przed wyjściem na słońce.
Ważne, żeby nie mieszać kremu przeciwsłonecznego z innymi kosmetykami, ponieważ zmniejsza się w ten sposób jego zdolność do ochrony.
Jaki krem przeciwsłoneczny wybrać?
Przy wyborze kremu z filtrem kierujcie się swoimi preferencjami. Jeśli macie cerę wrażliwą i nie tolerujecie filtrów chemicznych, to wybierzcie filtry mineralne. Mogą to być dermokosmetyki albo kosmetyki naturalne. Zwróćcie uwagę na obecność obu filtrów mineralnych w składzie. Jeśli zależy Wam na lekkich i niekomedogennych formułach, to zainteresujcie się filtrami chemicznymi lub połączeniem obu rodzajów.
Pamiętajcie, że nie są to produkty obojętne dla skóry, i jak każdy inny kosmetyk mogą działać komedogennie (zapychać), czy wywoływać podrażnienia. Są to przecież produkty złożone, zawierające różne składniki, więc może być tak, że nie podrażnia Was dany rodzaj filtra, a inny składnik zawarty w składzie INCI. Nie zmienia to jednak faktu, że produkty przeciwsłoneczne stanowią jedyną właściwą ochronę przed promieniowaniem UV.
Jaki rodzaj filtrów wybieracie? Używacie ochrony przeciwsłonecznej przez cały rok, czy tylko latem?
Wpis bazuje na informacjach zebranych na stronach American Academy of Dermatology oraz American Cancer Society.